Zoals iedereen wel weet zijn wij verliefd op Piëmonte en dan met name om het eten en drinken. De Piemontese keuken verveelt nooit vinden wij in ieder geval en de wijnen zijn subliem. Wij zijn gek op Barbera, een druivensoort dat zijn origine vindt in het noordwesten van Noord-Italië en dan met name in Piëmonte in de wijnstreek de Monferrato. En laten wij nou in de Monferrato wonen. Dus als ik een top 5 van mijn favoriete rode wijnen moet maken dan staat de Barbera met stip op 1. Maar er zijn andere rode wijnen in Piëmonte die zeker ook een vermelding waard zijn. Sterker nog, de Keizer onder de rode wijnen, de Barolo komt uiteraard ook uit Piëmonte. Daarvan afgeleid, ook van de Nebbiolo druif, vinden we de Barbaresco. Een andere, volgens mij ondergewaardeerde druif is de Dolcetto. Een vrij lichte rode wijn die zijn oorsprong ook kent in de Monferrato. Tot slot wijd ik een stukje aan de wat minder bekende rode authentieke Piemontese wijn, de Freisa.

1. Barbera

De thuisbasis van het druivenras Barbera is de Monferrato-zone en de streek rond Asti en Alba in het zuid-oosten van Piëmonte. Hier is ze lang geleden ontstaan. Precies wanneer weet men niet maar de oudste geschriften dateren van 1799. De Barbera druif kenmerkt zich door een robijnrode kleur, een laag tanninegehalte, een vrij hoge zuurgraad en een bouquet van rijp rood fruit, viooltjes en kruiden. Tot de jaren tachtig werd Barbera steevast met (te) hoge rendementen geteeld en nooit op houten vaten gefermenteerd of verouderd. De wijnen waren eerder licht en fruitig. Giacomo Bologna van het wijnhuis Braida was de eerste om een geconcentreerde Barbera te maken, met heel rijp fruit, en met rijping op Franse barriques. In navolging van zijn voorbeeld vind je nu talloze producenten die krachtige, diepe Barbera’s met internationale allures produceren. Naast barriques (kleine eikenhouten vaten) wordt er ook botte gebruik, enorme houten vaten van wel 100 liter. Iedere wijnproducent heeft zijn eigen methode en dat maakt dat er honderden hele goede Barbera’s worden geproduceerd. We onderscheiden Barbera d’Asti, Barbera d’Asti Superiore en de Nizza. De Nizza is de allerbeste Barbera die er wordt gemaakt. Er zijn inmiddels zo, 80 producenten bij ons in de Monferrato die deze hoogste kwaliteit maken. Een Nizza dient zeker 18 maanden te hebben gerijpt waarvan er zeker 6 op hout. Onze favoriete regio voor de allerbeste Barbera is Agliano Terme. En dan staan Roberto Ferraris, Guido Berta, Domenico Serra, Cascina Perno en Durio bij ons hoog op ons meest favoriete wijnhuizen lijstje.

2/3.      Nebbiolo (Barolo en Barbaresco)

De meest bekende autochtone druif van Piëmonte is waarschijnlijk de Nebbiolo. De bij iedereen bekende keizer onder de rode wijnen, de Barolo en ook zijn broertje Barbaresco worden gemaakt van de Nebbiolo druif. Het is een zeer veeleisende druif. Het geeft de voorkeur aan heuvelachtige blootstelling tussen 200 en 450 meter boven zeeniveau, bij voorkeur op het zuiden en zuidwesten, goed beschut tegen koude wind. Een goede ventilatie en temperatuurschommelingen zowel seizoensgebonden als tussen dag en nacht, zijn fundamenteel om een kwalitatieve rijping van de Nebbiolo-druif te verzekeren. De naam Nebbiolo komt van nebbia (mist), de periode dat het mistig wordt, zo half oktober, begint namelijk de oogst. De Nebbiolo druif houdt van bodems bestaande uit klei-kalksteen mergel met aanwezigheid van zandsteen. De wijnstreek de Langhe heeft al deze kenmerken en vandaar dat de druif het hier heel goed doet. De Nebbiolo druif kenmerkt zich door hoge tannines en een lage zuurgraad. De druif geeft leven aan gestructureerde en gedurfde wijnen, met smaken van rood fruit tot hints van mos en kreupelhout, van paddenstoelen tot balsamicoazijn, van rook en kruiden. Eén van onze favoriete wijnhuizen die zowel Barolo als Barbaresco produceert is Prunotto.

4. Dolcetto

De Dolcetto druif valt in niets te vergelijken met de Barbera of de Nebbiolo. Het enige wat ze kenmerkt is dat het ook een autochtone druif uit Piëmonte is. Wijnen van Dolcetto zijn bijna altijd diep van kleur, medium intens qua boeket, met duidelijk donkere fruittoetsen (blauwe bessen).

De smaak is altijd vrij zacht, met weinig zuren en vooral fruitig zonder harde tannines. De naam Dolcetto (kleine zoete) verwijst dan ook naar het redelijk laag zuurgehalte van de wijnen, en dus niet naar het zoete dat de wijnen zouden hebben. De Dolcetto wordt eigenlijk altijd jong gedronken. Rijping op hout komt deze druif niet altijd ten goede.

Dolcetto is een gemakkelijke druif, omdat ze tot vier weken sneller rijpt dan Barbera en Nebbiolo.  Daarom vind je ze op enorm veel plaatsen in Piëmonte. Onze favoriete Dolcetto komt bij de gebroeders Malfatti vandaan. Ook Claudia Cordara maakt een hele goede Dolcetto. In de zomer drinken wij graag een gekoelde Dolcetto.

5. Freisa

De Freisa druif is één van de oudste druiven van Piëmonte. Ruim voor vermeldingen over Barbera, Nebbiolo en Dolcetto werd deze druivensoort al genoemd. Ze is afkomstig uit de omgeving rondom Asti. Hoe en waar de naam Freisa vandaan komt is niet helemaal duidelijk. De Freisa is wel nauw verwant aan de Nebbiolo druif, ze heeft dezelfde hoge tanninestructuur en een duidelijke aciditeit en heeft een lichte kleur. De druif heeft zowel aardbeien als frambozen aroma’s. Freisa doet het goed op klei en mergelbodems, maar heeft veel zon nodig en een goede beschutting tegen de wind. Ook houdt de Freisa van vochtige gronden. Freisa is bestand tegen meeldauw omdat de druif klein is, een dikke schil heeft met een wasachtig laagje. De laatste paar jaar is de Freisa aan een opmars bezig. Er is een tendens naar het verleden, oude autochtone druivensoorten worden weer populair. Wij houden van de Freisa van Claudia Cordara!